dinsdag 5 april 2016

De Alpenheggenmus van Eibergen in 2009

Vandaag, 5 april, werd in de duinen bij Wassenaar een Alpenheggenmus ontdekt in een afgesloten stuk gebied. Een aardig moment om het Gelderse geval, van 26 tot en met 29 april 2009 bij Eibergen, weer eens te belichten.

Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 27 april 2009 (©Roland Wantia)

Om kwart voor één in de middag van 26 april 2009 ontdekte Roland Wantia bij zijn huis aan de Zwilbroekseweg onder Eibergen een vogel die hij al snel als Alpenheggenmus herkende.
"Op dit moment aanwezig. Honderd procent zeker. gefotografeerd maar hier geen card-reader tot mijn beschikking. Ben bekend met de soort. Enkele kenmerken, rood/bruin op de flank, en wir/zwarte vlek op de hals. Foeragerend in gazon. Adres: Zwilbroekseweg 5."

In eerste instantie, zo staat mij lichtelijk bij, heerste er kort na het bekend worden enig onduidelijkheid, maar vooral ongeloof over de ontdekking van deze dwaalgast: eerdere waarnemingen waren allen aan de kust. Wat doet zo'n bergvogel in de Achterhoek?! Er werd het nodige heen en weer gesmst en al snel kwamen de signalen door dat je toch écht 'moest gaan rijden'. Vanuit het hele land koersten vervolgens tientallen twitchers naar Eibergen voor deze alpine bezoeker, die normaal broedt en overwintert in het hooggebergte van Midden-Europa, Zuid-Europa en Noordwest-Afrika.
Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Remco Wester)

De volgende dag liet Roland al vroeg weten dat de Alpenheggenmus er nog steeds zat:"Nog aanwezig in slaapkamerraam om 05:50u". Wederom togen tientallen vogelaars naar huis nummer 5. Ook de buurt kwam regelmatig even langs, omdat ze hadden gehoord van de bijzondere vogel. 

Tot en met 28 april liet deze fraaie heggenmus zich aan de tientallen bezoekers vaak mooi zien. Een enkeling zelfs met een kop koffie in de hand 'van het huis'. Voornamelijk foerageerde hij op een kuilvoerbult in het weiland naast het huis, af en toe werden er uitstapjes gemaakt naar de dakgootrand of de schoorsteen van het huis. Om een bad te nemen in de goot, of zich weer even thuis te voelen op een stenen hoogte.

Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Roland Wantia)
Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Remco Wester)

Wanneer de heggenmus op het kuilvoer foerageerde, werd hij soms tot slechts enkele meters benaderd door fotografen. Dit gaf wel eens wrijving bij omstanders, maar de vogel zelf leek het niet veel te deren en bleef gewoon rondscharrelen tussen de kruidenlaag op de bult. En ging er een over de schreef dan werd deze teruggefloten. Veelal bleef iedereen op gepaste afstand genieten.
Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Remco Wester)

In de ochtend van 29 april zat hij om 5:35uur nog op het kozijn van het slaapkamerraam, maar de rest van de dag liet hij zich, ondanks zoekacties, niet meer zien. Bij een check om 21:20 bleek ook de vaste slaapplek niet meer ingenomen te zijn.

Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Remco Wester)

filmpjes van de Alpenheggemus op Youtube
Carl Derks, 26 april 2009  
Rob Sponselee, 28 april 2009 


De Alpenheggenmus in Nederland
De Alpenheggenmus van Eibergen was het zesde aanvaarde geval voor Nederland. Na deze vogel werden nieuwe waarnemingen verricht in 2009, 2012 (2x) en nu dus in 2106. Het geval van Mill en Sint Hubert was een wel zeer bijzondere, omdat er liefst twee vogels bij elkaar bleken te zitten.

waarnemingen in Nederland (bron Dutchavifauna.nl)
  1. 16 - 18 april 1986 Groningen (Gr)
  2. 27 mei 1986 Terschelling (Fr)
  3. 16 - 17 april 2000 Den Helder (NH)
  4. 1 - 4 mei 2000 Terschelling (Fr)
  5. 10 - 19 mei 2008 Vlieland (Fr)
  6. 26 - 29 april 2009 Berkelland (Gld)
  7. 7 mei 2009 Mill en Sint Hubert (Nbr)
  8. 28 april 2012 's-Gravenhage (ZH)
  9. 21 mei 2012 Texel (NH)

Enkele weblogs met verhalen over Eibergen zijn hier te lezen
van Duin, G. 2009. Koffiekransje.
http://guuspeterse.blogspot.nl/2012/06/bijeneters.html
Wester, R. 2009. Jodelahitie vanaf het kuilvoer
(heb jij ook een blog over deze twitch, geef 'm even door, dan voeg ik 'm hier toe!)


Dankwoord
Enkele foto's van Roland Wantia mochten copy free vanuit Waarneming.nl gebruikt worden. Ook Jorrit Vlot dank ik hartelijk voor zijn foto. Dankzij de gegevens van Waarneming.nl kon er een kleine reconstructie geschreven worden.

Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 26 april 2009 (©Geert Lamers)


referenties
Ovaa, A., Groenendijk, D, Berlijn, M & CDNA. 2010. Rare birds in the Netherlands in 2009. Dutch Birding 32(6): 363-383
Slaterus, R. & van der Spek. V. 2009. Recente meldingen maart april 2009. Dutch Birding 31(3): 199-205

webreferenties
Dutchavifauna.nl - Alpenheggenmus
waarneming.nl - Gelderland - Alpenheggemus
Wester, R. 2015. Alpenheggenmus Prunella collaris. Avifauna van Gelderland. https://avifaunavangelderland.wordpress.com/avifauna/soortenlijst-gelderland/alpenheggenmus/


Alpenheggemus, Eibergen, Berkelland, 27 april 2009 (©Jorrit Vlot)


WAARNEMINGEN EN INFORMATIE GEZOCHT

Heeft u nog een Alpenheggenmus in Gelderland ergens in een notitieboekje staan, of heeft u weet van mogelijk nog onbekende waarneming(en)?Alle informatie, (zeker!) beeldmateriaal of documentatie over deze soort is zeer welkom! Deze kunt u, evenals opmerkingen of vragen, mailen aan: avifaunavangelderland@gmail.com.

____________________________________

Bezoek ook de website Avifauna van Gelderland https://avifaunavangelderland.wordpress.com/

Geen opmerkingen:

Een reactie posten